İSO 9001 Kalite Sistem Yönetimi
Müşteri ihtiyaçları, beklentileri ve mevzuat koşullarını da karşılama yolu aracılığıyla müşteri ve onun memnuniyetinin de geliştirilmesini öngörmüş bulunan dünya tarafından da onaylanmış bir kalite yönetim sistemi olmaktadır. “Kalite Yönetim Sistemi” imkanlarını, süreçlerin aktif bir şekilde idare edilmesi, iç denetim, ürün tasarımı, satın almadan satışa kadar birden fazla noktada “Kalite Yönetim Sistemi” imkanlarını belirlemektir.
Bu sisteme göre de kendi firmasının ilgili organizasyonunu da bağımsız ve tarafsız bir kuruluş tarafından da kontrol edilmesi sonucunda “ISO 9001 Kalite Yönetim Sistemi Standartlarına” da uygunluk gösterdiği takdirde ilgili kuruluş tarafından sunulmuş bulunan belgeye de “ISO 9001 Belgesi” adı verilmektedir.
ISO 9001 Standardı; denetim mekanizması olmaktadır ve ilgili standardın amacı, meydana gelebilecek problem ve ilgili kusurların da önlenmesi olmaktadır. Standart ise yönetim sisteminin kalitesiyle ilintili olmaktadır. Bu durumda temel amaç ise etkin bir biçimde “Kalite Yönetim Sistemi” meydana getirilmesi durumunda müşteri gereksinimlerini de giderebilecek kaliteli bir şekilde ürün ve hizmetlerin de meydana getirilmesidir.
ISO 9001 Standardı, zorlayıcı bir nitelikte olmamaktadır ve genel anlamda imkanları da barındırmaktadır. Herhangi bir şekilde ayrımda bulunmaksızın da bütün sektörlere de uygulanabilmektedir. Doğru bir şekilde anlaşıldığı takdirde güçlü bir yönetim sistemini de ifade etmektedir.
ISO 9001 Standardı, “Kalite Yönetim Sistemi’nin” ne şekilde meydana getirileceğini de ilgili kuruluşlara bırakmış bulunmaktadır. Yapılması zorunlu bulunan standart bir “Kalite Yönetim Sistemi” olmasından ziyade standardın da koşullarını karşılamış bulunan “Kalite Yönetim Sistemi’ni” meydana getirmektir.
Sonuç olarak;
Kalite yönetim sisteminin temel amacı, işletmelerin de performanslarını, ileri düzeye getirmektir. ISO 9001 müşterinin gereksinimlerinin karşılanması ve işletmenin de itibarının korunmasına yönelik ayrı konularda destek sağlamaktadır.
Kalite yönetim sisteminin amacının da iyi bir şekilde anlaşılabilmesi için KYS idaresinin ilkelerinin belirtilmesi gerekmektedir:
ISO 9001 Kalite Yönetim Standardının bütün ihtiyaçlarının genel bir özelliği olması, kapasitelerine ve desteklemiş bulundukları hizmet ve ürünlerde göz önünde bulundurulmaksızın bütün kuruluşlara da uygulanabilir özellikte olması gerekmektedir. Bu bakımdan iyileştirmeye gitmek isteyen ve verimli Kalite Yönetim Sistemi meydana getirme talebinde bulunan tüm kuruluşlar tarafından da uygulanabilir nitelikte olması gerekmektedir.
ISO 9001 Belgesi
Belge’nin geçerlilik süresi 3 yıl ile sınırlandırılmıştır. Kurum içerisinde belge sahibi kişi, dönemsel veya yıllık bir şekilde denetimlerini gerçekleştirebilmektedir. Ancak belgenin gerektirmiş bulunduğu hususlar sağlanamadığı takdirde belge iptali durumu da söz konusu olabilmektedir. Standardın koşullarının uygulanmaması ve üç yıllık bir süreç sonucunda da herhangi bir biçimde uygunsuzluk durumu ortaya çıkmadığı takdirde belgenin geçerlilik süresi de uzatılabilmektedir.
Kalite Yönetim Sistemi’nin süresi de 1987 senesine kadar geçerli olmaktadır. ISO 9000, 9002 ve 9003 olmak üzere üç kısıma ayrıldıktan sonra etkinlikler alanına göre 3 farklı kısıma ayrılmaktadır. 2001 yılında bu standartların da Kalite Yönetim Sistemi başlığı altında birleştirilmesi üzerine 2008 yılında detaylı bir şekilde revizyona uğraması üzerine ISO 9001: 2008 olarak devamlı bir biçimde yayınlanmış bulunmaktadır. 2015 yılında son olarak revize edilmiş bulunan bu standardın, bazı hususlarda da farklılıklar meydana getirmiş bulunmaktadır. Dolayısıyla ISO 9001: Kalite Yönetim Sistemi bulunan kurumların da belgelerini 2015 düzeyine getirmeleri gerekmektedir. Bu amacın da gerçekleştirilmesi için 2015 yılında bulunan revizyonların da ilgili dökümanların tekrardan düzenlenmesi gerekerek uygulamaların da devamlı bir biçimde güncellenmesi gerekmektedir.
ISO 9001 Kalite Yönetim Sistemi’nin de son versiyon revizyonu olan ISO 9001: 2015 standardı doğrultusunda verilmiş bulunan belgeye de “ISO 9001: 2015 Belgesi” denilmektedir. Organizasyonların, şirketlerin ve firmaların tanımlanmış kural ve ilkelerine dayalı ve ilgili kuralların da çağın gerektirdiği biçimde revize edilerek ve uygulanarak devamlılığının da sağlandığı biçimde yürüttüklerinin de ispatı olarak 3.taraflar tarafından kontrol edilerek kanıtlanması sonucunda almış bulundukları sertifikasyona “ISO 9001: 2015” adı verilmektedir.
ISO 9001: 2015, etkin bir biçimde kalite yönetim sistemini ifade eden bir standart olmaktadır ve öteki yönetim sistemleri adına da temel yapıyı meydana getirmektedir. Yönetim sisteminin de ilgili kuruluşunda uygulanması doğrultusunda bağlamlar ile fırsat ve risklerin de belirlenmesi amaç edinmektedir.
9001: ISO tarafından standardın hangi konuda ve alan olacağını da belirlemiş olan kalite seviyesi olmaktadır.
TSE: 1960 yılında meydana getirilen standart koyucu kurumu olan Türk Standartları Enstitüsü manasına gelmektedir.
ISO 9001: 2015 standardına göre
ISO 9001: 2015 standardı, uluslararası “Kalite Yönetim Sisteminin” en son aşaması olan ve Kalite Yönetim Sistemleri’nin meydana getirilmesinde ve belgelendirilmesinde referans olan standart olmaktadır.
Bir şirket firma ISO 9001 belgesi alacağı takdirde Kalite Sistemini, ISO 9001: 2015 standardı doğrultusunda meydana getirmektedir ve ilgili bulunan Belgelendirme kurumlarından da ISO 9001: 2015 standardının koşullarını da karşılayıp karşılamadığının da kontrolünü gerçekleştirmektedir.
ISO 9001: 2015 standardı, aşağıda yer alan koşul ve kapsamlar doğrultusunda kullanılabilmektedir:
Uygulanabilir ve birincil ve ikincil mevzuat koşullarını da gerçekleştirmiş bulunan ilgili ürünü, devamlı bir şekilde gerçekleştirme becerisini göstermeye gereksinim duyduğu takdirde
Uygulanabilir birincil ve ikincil mevzuat koşullarına uygunluk güvencesi için zorunlu olan prosesler de ilgili sistemi aktif bir biçimde uygulaması sonucunda ilgili müşterinin memnuniyetinin de sağlanması maksatıyla
Planla-Uygula-Kontrol Et-Önlem Al (PUKÖ) döngüsü ve risk esaslı fikir yürütmeyi barındıran proses tutumunu da uygulamış bulunmaktadır. Bu gibi önleyici nitelikteki etkinlikler önemsenmiş bulunmaktadır.
ISO 9001: 2015 Hangi İşletmelerde Uygulanır?
Herhangi bir biçimde etkinlik alanı da gözetmeksizin bütün hizmet sunan ve üretim gerçekleştiren işletmeler tarafından uygulanabilmektedir.
Firmanız tarafınızdan da belirlenmiş bulunan proses sahipleri ile beraber çalışma yürütülmesi doğrultusunda ISO 9001 standardının zorunluluklarının da gerçekleştirilmesi üzerine belgenin de hazırlanmasını gerektirmektedir. İşletmeninize dökümantasyon sisteminin uygulamaya koyması gerekmektedir. ISO 9001 sisteminin ise belgelendirilmesi amacıyla da belgelendirme kurumlarına başvuruların da gerçekleştirilmesi üzerine denetim isteğinde bulunulmaktadır.
Kalite Yönetim Sistemi’nin, kontrol sonucunda denetimi gerçekleştirilmektedir.
ISO 9001: 2015 Standart Modelleri
ISO 9001: 2015, şirketinizde “Kalite Yönetim Sistemi’nin” işlettiğini göstermiş bulunan bir belge olmaktadır. Kurumların ya da şirketlerin genel sistemlerine sunulmuş bulunan bir belge olmaktadır. Şirketin ilgili bütün etkinliklerini, satın alma, satış, iletişim, insan kaynakları, sevkiyat, dökümantasyon, üst yönetimin incelemeleri, tasarım ve geliştirme, müşteri memnuniyetinin sağlanması vb. tüm faaliyetleri de inceleyen bir sistem kalite belgesi olmaktadır. Bütün bu etkinliklerde iyileştirme ve kalite talebinde bulunmaktadır. Bu bakımdan ilgili proses süreç yaklaşımını temele almaktadır.